miércoles, 18 de abril de 2012

De ónde ven a expresión "irse polos cerros de Ubeda"?

Úbeda é unha preciosa localidade Patrimonio da Humanidade polaUnesco situada ao norte de Xaén. Nela tivo lugar un dos episodios decisivos da Reconquista e que, á súa vez, formou unha das expresións populares máis coñecidas de España: "irse polos outeiros de Úbeda". Que aconteceu para que se acuñase esta expresión?


Poucos anos despois da importante batalla das Lameiras de Tolosa e tan só a unhas decenas de quilómetros máis ao sur de España, tivo lugar outro enfrontamento en Úbeda entre os cristiáns e os almohades. Exactamente en 1233 loitaron ambos os dous exércitos e, ademais de morrer centos de persoas, tivo lugar un curioso suceso que pasaría á historia en forma de frase popular.
Xusto antes de comezar o combate, un dos altos mandos do reiFernando III, o Santo, Álvar Fáñez, coñecido como "o Mozo" desapareceu sen que ninguén soubese onde fora. Horas máis tarde, unha vez conquistada a cidade e pasado o perigo da loita "o Mozo" reapareceu e ao preguntarlle o rei onde estivera durante a contenda contestou que se perdera nos outeiros de Úbeda.
Non é de estrañar que os cortesáns pensasen que era unha burda mentira para non aceptar a súa covardía ante a cruenta batalla ou unha suposta cita cunha muller nos devanditos outeiros (dependendo da fonte que tome) e que fose tomada ironicamente. De aí que cando alguén intenta escaquear se de algo ou dar rodeos á hora de explicar algún feito se diga a expresión: "estaste a ir polos outeiros de Úbeda".
Sen xustificar a súa covardía cabe dicir que "o Mozo" tiña razóns para perderse polas belas paraxes que rodean Úbeda. Calquera visitante que pase pola zona ademais de poder deleitarse coas súas paisaxes poderá gozar de dúas cidades nomeadas Patrimonio da Humanidade pola UnescoBaeza e Úbeda.

No hay comentarios:

Publicar un comentario